کتاب درسنامه آیین دادرسی کیفری جلد اول اثر دکتر محمد اسعدی انتشارات حکمت گستر

تومان 200,000

 

25 در انبار

فهرست مطالب

مقدمه. ۱۱

درس اول: کلیات… ۱۳

مفاهیم.. ۱۵

  1. حقوق خصوصی.. ۱۵

رشته های حقوق خصوصی.. ۱۶

۱- حقوق مدنی.. ۱۶

بخش های مختلف حقوق مدنی.. ۱۶

۱) اشخاص….. ۱۶

۲) قراردادها ۱۶

۳) خانواده. ۱۷

۴) مسئولیت مدنی.. ۱۷

۵) اموال و مالکیت…. ۱۷

  1. حقوق عمومی.. ۱۷

اصول بنیادین حاکم بر حقوق عمومی.. ۱۷

الف) اصل اقتدار یا صلاحیت زمامداری… ۱۸

ب) اصل حاکمیت قانون.. ۱۸

ج) اصل مسئولیت…. ۱۸

شاخه های حقوق عمومی و تعریف مختصر هر کدام. ۱۸

حقوق اساسی.. ۱۹

حقوق اداری… ۱۹

حقوق مالی (یا مالیه عمومی). ۱۹

حقوق بین الملل عمومی.. ۱۹

حقوق جزا و کیفری… ۲۰

ارکان حقوق جزا ۲۰

رشته های حقوق جزا ۲۱

حقوق جزای عمومی.. ۲۱

حقوق جزای اختصاصی.. ۲۱

آیین دادرسی کیفری… ۲۱

جرم شناسی.. ۲۱

الف) جرم‌شناسی عمومی.. ۲۲

جرم‌شناسی اختصاصی.. ۲۲

رشته های داخل جرم شناسی.. ۲۲

جرم یابی.. ۲۲

رشته های جرم یابی.. ۲۲

۱-تن پیمایی جزایی.. ۲۲

۲-پزشکی قانونی.. ۲۳

۳-پلیس علمی.. ۲۳

کیفر شناسی.. ۲۳

حقوق جزای نظامی.. ۲۳

حقوق جزای بین المللی.. ۲۳

عناصر خارجی در حقوق جزای بین‌الملل.. ۲۴

جرایم بین المللی درجه یک….. ۲۴

جرایم بین المللی درجه دو. ۲۵

ملاحظه. ۲۵

درس دوم: اهمیت آیین دادرسی کیفری، اهداف و مراحل آن.. ۲۷

۱) اهمیت آیین دادرسی کیفری… ۲۹

۲) تعریف آیین دادرسی کیفری… ۳۰

۳) ویژگی های قانون آیین دادرسی کیفری… ۳۰

۴) اهداف آیین دادرسی کیفری… ۳۱

۵) منابع آیین دادرسی کیفری… ۳۲

الف) منابع اصلی.. ۳۲

۱) قانون.. ۳۲

۲) رویه قضایی خاص….. ۳۳

ب) منابع فرعی.. ۳۵

۱) عرف و عادت… ۳۵

۲) رویه قضایی عام. ۳۷

۳) دکترینیا نظریه های علمای حقوق.. ۳۷

۴) منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر. ۳۸

۵) نسبت آیین دادرسی کیفری با آیین دادرسی مدنی.. ۳۹

الف) اختلاف در موضوع.. ۳۹

ب) اختلاف در هدف…. ۳۹

ج) آیین دادرسی کیفری… ۳۹

د) اختلاف از جهت دانش و توانایی قضات رسیدگی کننده. ۴۰

ه) در آیین دادرسی کیفری… ۴۰

و) از جهت مرجع رسیدگی.. ۴۰

ز) از نظر قدرت و اختیار اصحاب دعوی… ۴۰

ح) از نظر ادله اثبات… ۴۰

ط) اختلاف در آثار. ۴۱

درس سوم: نظام های دادرسی.. ۴۳

  1. تاریخچه نظام های دادرسی.. ۴۵

الف) نظام های رسیدگی به اتهامات کیفری… ۴۵

۱- نظام دادرسی اتهامی.. ۴۵

یک. ویژگی‌های نظام اتهامی.. ۴۷

ویژگی نخست؛ لزوم طرح شکایت از سوی شاکی.. ۴۷

ویژگی دوم؛ علنی بودن دادرسی است: ۴۷

ویژگی سوم؛ شفاهی بودن محاکمه است…. ۴۸

ویژگی چهارم؛ ترافعی بودن دادرسی بود. ۴۸

ویژگی پنجم؛ رعایت تساوی بین اصحاب دعوی… ۴۹

ویژگی ششم؛ عدم استفاده از قضات حرفه‌ای بود. ۴۹

گردش کار و شیوه دادرسی.. ۴۹

دو. ادله اثبات دعوی در دادرسی اتهامی.. ۴۹

ادله اثبات دعوی در دادرسی اتهامی.. ۵۰

الف) شهادت شهود، اقرار  و سوگند.. ۵۰

ب) اوردالی.. ۵۱

ارزیابی نظام اتهامی.. ۵۳

الف) محاسن.. ۵۳

ب) معایب…. ۵۳

۲- نظام دادرسی تفتیشی.. ۵۴

یک. ویژگی‌های نظام تفتیشی.. ۵۴

دو.  ادله اثبات دعوا در نظام تفتیشی.. ۵۵

ارزیابی نظام تفتیشی.. ۵۷

الف) محاسن.. ۵۷

ب) معایب…. ۵۷

۳- نظام دادرسی مختلط… ۵۸

یک. سابقه پیدایش…. ۵۸

دو. ویژگی‌های نظام دادرسی مختلط… ۵۹

درس چهارم: نظام های دادرسی (ادامه بحث) ۶۳

۴- نظام دادرسی کیفری اسلامی.. ۶۵

یک. ویژگی‌های دادرسی کیفری اسلامی.. ۶۶

دو. ادله اثبات دعوی در نظام دادرسی اسلامی.. ۷۰

ادله اثبات دعوی در امور کیفری… ۷۱

۵- نظام دادرسی حاکم بر حقوق ایران.. ۷۲

۶- دادرسی عادلانه در قانون اساسی.. ۷۵

  1. دادرسی عادلانه در سایر قوانین موضوعه. ۷۶

درس پنجم: اصول دادرسی منصفانه(۱) ۸۳

اصول دادرسی منصفانه. ۸۵

بخش اول: مفاهیم، تاریخچه و مبانی دادرسی منصفانه. ۸۶

اول: مفاهیم و تاریخچه دادرسی منصفانه. ۸۶

مفهوم «دادرسی منصفانه» ۸۶

نکته اول: مفهوم عدا لت…. ۸۷

نکته دوم: مفهوم «دادرسی» ۸۸

نکته سوم: مفهوم منصفانه ( fair ). ۸۹

نکته چهارم: مفهوم دادرسی منصفانه. ۸۹

نکته پنجم: تفاوت دادرسی عادلانه با دادرسی منصفانه. ۹۰

اصول دادرسی منصفانه. ۹۱

  1. تضمینات عمومی.. ۹۱

الف) اصل تساوی در برابر قانون: ۹۱

ب)  استقلال و بی طرفی مرجع رسیدگی.. ۹۲

ج) برابری امکانات دفاع (تساوی سلاح ها( ۹۳

ه) حق رسیدگی علنی.. ۹۴

و) حق تجدیدنظر خواهی.. ۹۵

ح) حق رسیدگی در مهلت معقول.. ۹۶

درس ششم: اصول دادرسی منصفانه (۲) ۹۷

اصول دادرسی منصفانه(۲). ۹۹

۱- تضمینات ناظر بر دعاوی کیفری… ۹۹

۱) اصل برائت…. ۹۹

۲) منع بازداشت خودسرانه. ۱۰۰

۳) حق برخورداری متهم از امکانات لازم برای دفاع.. ۱۰۱

۴) حق جرح و تعدیل شهود. ۱۰۱

۵)  حق سکوت… ۱۰۲

۶) حق جبران خسارات برای عدم اجرای عدالت…. ۱۰۲

۷)  منع مجازات مضاعف…. ۱۰۳

درس هفتم: اصول حاکم بر دادرسی عادلانه کیفری و مسئولیت ناقضین آن ها ۱۰۵

اصول حاکم بر دادرسی عادلانه کیفری و مسئولیت ناقضین آن‌ها ۱۰۷

مقدمه. ۱۰۷

  1. مسئولیت کیفری ناقضین اصول حاکم بر دادرسی عادلانه. ۱۰۷

الف)حمایت های کیفری مستقیم.. ۱۰۸

ب) حمایت های کیفری غیر مستقیم.. ۱۱۱

درس هشتم: دعاوی ناشی از جرم (۱) ۱۱۵

دعاوی ناشی از جرم. ۱۱۷

دعاوی دو گانه ناشی از جرم. ۱۱۸

مقایسه دعوای عمومی و خصوصی.. ۱۱۹

الف)‌اختلاف در موضوع.. ۱۱۹

ب) اختلاف در هدف…. ۱۲۰

ج) تفاوت در برخورد. ۱۲۰

د) تفاوت اصحاب دعوا ۱۲۰

جنبه های چندگانۀ جرم. ۱۲۰

تعقیب دعوی عمومی.. ۱۲۱

گونه های مختلف دادسرا ۱۲۳

الف) دادسرای دیوان عالی کشور. ۱۲۳

وظایف دادستان کل.. ۱۲۳

ب) دادسرای نظامی.. ۱۲۵

ج) دادسرای ویژه روحانیت…. ۱۲۶

وظایف دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت…. ۱۲۸

صلاحیت ها ۱۲۹

  1. دادسرای عمومی و انقلاب… ۱۲۹

درس نهم: دعاوی ناشی از جرم (۲) ۱۳۳

ویژگی های دادسرا ۱۳۵

دادسرا و حدود صلاحیت آن.. ۱۴۰

  1. انجام تحقیقات مقدماتی.. ۱۴۰
  2. صدور یکی از قرارهای إعدادی یا مقدّماتی؛ ۱۴۰

دستورالعمل نظارت دادستان عمومی و انقلاب شهرستان مرکز استان (موضوع ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری)  ۱۴۲

درس دهم: دعاوی ناشی از جرم (۳) ۱۴۷

اهم وظائف و مأموریت دادسرا ۱۴۹

یک. کشف جرم. ۱۴۹

دو. تعقیب متهم.. ۱۴۹

قواعد تعقیب دعوای عمومی.. ۱۵۰

  1. قاعدۀ قانونی بودن تعقیب…. ۱۵۰

مزایا و معایب قاعده قانونی بودن تعقیب…. ۱۵۰

  1. قاعدۀ مقتضی بودن تعقیب یا موقعیت داشتن تعقیب…. ۱۵۱

الف) قرار بایگانی کردن پرونده. ۱۵۲

ب) قرار تعلیق تعقیب…. ۱۵۳

ج) ترک تعقیب…. ۱۵۵

مزایا و معایب قاعدۀ مقتضی بودن تعقیب یا موقعیت داشتن تعقیب… ۱۵۵

الف) مزایا ۱۵۵

ب) معایب…. ۱۵۶

سه. انجام تحقیقات مقدماتی.. ۱۵۷

غیر‌علنی بودن تحقیقات مقدماتی.. ۱۵۷

محرمانه بودن تحقیقات… ۱۵۷

کتبی بودن تحقیقات مقدماتی.. ۱۵۸

غیر‌ترافعی بودن تحقیقات مقدماتی.. ۱۵۹

چهار. تنظیم کیفرخواست (اقامه دعوی برای حفظ حقوق عمومی). ۱۵۹

درس یازدهم: دعاوی ناشی از جرم (۴) ۱۶۵

پنج. اجرای احکام. ۱۶۷

۱) توجه به دستور ارسال برای اجرای احکام. ۱۶۸

۲) توجه به لازم‎الاجرا شدن رأی… ۱۶۸

۳) بررسی ابهام، اجمال، سهوالقلم و اشتباه در رأی… ۱۶۸

۴) توجه به شیوه و ترتیب اجرا ۱۶۹

۵) توجه به موانع اجرای حکم.. ۱۶۹

۶) توجه به بحث مرور زمان.. ۱۶۹

۷) توجه به مقررات احضار و جلب در اجرای احکام کیفری… ۱۷۰

۸) توجه به سایر موانع اجرای حکم؛ ۱۷۰

۹) موارد تخفیف مجازات… ۱۷۱

۱۰) موارد تعدد مجازات و رفع اثر از تأمین.. ۱۷۲

نحوه اجرای احکام کیفری… ۱۷۳

شش. انجام امور حسبی.. ۱۷۵

موارد دخالت دادستان در امور حسبی.. ۱۷۵

تفاوت های امور حسبی با امور ترافعی.. ۱۷۶

الف) عدم نیاز به تنازع.. ۱۷۶

ب) تحصیل دلیل.. ۱۷۷

ج) قاعده اعتبـار امر مختـومـه. ۱۷۷

د) معرفی وکیل.. ۱۷۷

درس دوازدهم: دعاوی ناشی از جرم (۵) ۱۷۹

بازپرس و نقش محوری او. ۱۸۱

اعلام جرم. ۱۸۱

ضابطان دادگستری و وظایف آن ها ۱۸۴

انواع ضابطین.. ۱۸۵

شرایط احراز عنوان ضابط… ۱۸۵

اهمیت اقدامات ضابطین.. ۱۸۶

موارد ممنوعه برای ضابطین.. ۱۸۷

  1. بدون دستور عمل کردن.. ۱۸۷
  2. خارج از دستور عمل کردن.. ۱۸۷
  3. تحقیق در جرائم منافی عفت…. ۱۸۷
  4. اخذ تأمین.. ۱۸۷
  5. تحقیق از اطفال.. ۱۸۸
  6. تحت نظر قرار دادن متهم در جرائم غیرمشهود. ۱۸۸
  7. بیش از ۲۴ ساعت تحت نظر قراردادن.. ۱۸۸

جرم مشهود. ۱۸۸

درس سیزدهم: دعاوی ناشی از جرم (۶) ۱۹۱

موانع تعقیب دعوای عمومی.. ۱۹۳

الف) موانع موقت…. ۱۹۳

  1. عدم حضور و شکایت متضرر از جرم یا سکوت وی در جرائم قابل گذشت… ۱۹۳
  2. مصونیت ها ۱۹۴
  3. مصونیت پارلمانی.. ۱۹۴

الف) عدم مسئولیت نمایندگان در ایفای وظایف نمایندگی.. ۱۹۵

ب) مصونیت از تعرّض و عدم پیش بینی آن در قانون اساسی.. ۱۹۷

  1. مصونیت سیاسی.. ۱۹۸
  2. مصونیت اصحاب قضا ۲۰۰
  3. مصونیت وکلای دادگستری… ۲۰۵
  4. مصونیت نظامی.. ۲۰۷
  5. عارض شدن جنون.. ۲۰۷

۱) پیش از ارتکاب جرم؛ ۲۰۷

۲) جنون در حین ارتکاب جرم؛ ۲۰۸

۳) جنون پیش از صدور حکم قطعی؛ ۲۰۸

۴) جنون پس از قطعی شدن حکم؛ ۲۰۹

  1. قرار اناطه. ۲۰۹

درس چهاردهم: دعاوی ناشی از جرم (۷) ۲۱۱

ب) موانع دائم یا جهات سقوط دعوای عمومی.. ۲۱۳

الف) جهات شخصی سقوط دعوای عمومی: ۲۱۳

۱) عفو. ۲۱۳

– عفو خصوصی.. ۲۱۴

قلمرو عفو خصوصی.. ۲۱۴

ثبت درخواست عفو خصوصی.. ۲۱۵

– عفو عمومی.. ۲۱۵

۲) فوت… ۲۱۶

۳) توبه. ۲۱۷

۴) استرداد شکایت یا گذشت شاکی.. ۲۱۸

– نحوه تشخیص جرائم قابل گذشت از جرائم غیرقابل گذشت…. ۲۲۰

فهرست جرائم قابل گذشت با توجه به قانون جدید «کاهش مجازات حبس تعزیری، مصوب ۱۳۹۹» ۲۲۱

درس پانزدهم: دعاوی ناشی از جرم (۸) ۲۲۵

ب) جهات عینی سقوط دعوای عمومی.. ۲۲۷

  1. نسخ قانون.. ۲۲۷

– در نسخ صریح… ۲۲۷

  1. اعتبار امر مختوم. ۲۲۸

شرایط حصول اعتبار امر مختومه. ۲۲۹

۱) وحدت اصحاب دعوا ۲۲۹

۲) وحدت سبب دعوا ۲۲۹

۳) وحدت موضوع دعوا ۲۲۹

  1. مرور زمان کیفری… ۲۳۰

۱) مرور زمان شکایت…. ۲۳۰

۲) مرور زمان تعقیب…. ۲۳۱

۳) مرور زمان مجازات… ۲۳۱

مرور زمان در قوانین حقوقی.. ۲۳۱

تعلیق و تقطیع مرور زمان.. ۲۳۳

درس شانزدهم: دعوای خصوصی.. ۲۳۵

معنای دعوای خصوصی.. ۲۳۷

تفاوت شاکی با مدّعی خصوصی.. ۲۳۷

تفاوت دعوای عمومی و دعوای خصوصی.. ۲۳۷

ضرر و زیان قابل مطالبه. ۲۳۹

امکان طرح دعوای خصوصی در فرایند دادرسی کیفری… ۲۳۹

  1. ضرر و زیان ناشی از جرم باشد.. ۲۴۰
  2. دعوای کیفری اقامه شده باشد.. ۲۴۱
  3. لزوم تقدیم دادخواست در مهلت قانونی.. ۲۴۱

استرداد مال حاصل از جرم به ذی‌نفع.. ۲۴۱

عنوان و موضوع شکایت…. ۲۴۲

منابع.. ۲۴۳

مقالات… ۲۴۵

 

مقدمه

تاریخ قانون و قانون گذاری به شکل نوین در ایران، به بعد از حاکمیت مشروطه برمی‌گردد و پیش از آن، احکام و قوانین شریعت در مورد تشریفات آیین دادرسی مدنی حاکم بود. اولین قانون آیین دادرسی کیفری با عنوان؛ «قانون موقت اصول محاکمات جزایی» با گرته برداری از قانون آیین دادرسی نظام قضایی فرانسه، در ۵۰۶ ماده، در سال ۱۲۹۰ شمسی، به تصویب کمیسیون عدلیه مجلس شورای ملی رسید و توسط دولت وقت برای اجرای آزمایشی به وزیر عدلیه ابلاغ گردید. با وجود این که این قانون، همچنان آزمایشی ماند و به تصویب قوه مقننه نرسید، اما در عمر ۹۷ ساله خود، پایه و اساس دادرسی‌های کیفری کشور ما را تشکیل می‌داد و البته به دفعات و بر حسب اقتضای زمان، مورد اصلاحات و تغییراتی قرار گرفت.[۱]البته قانون آیین دادرسی که اکنون در نظام قضایی ما اجرا می شود مصوب سال ۱۳۹۲ با اصلاحات در سال ۱۳۹۴ است، که نوآوری‌های بسیاری دارد و به گفته بسیاری از حقوقدانان؛ این قانون به خوبی خلأهای موجود در بحث آیین دادرسی کیفری و قانون قبلی را رفع کرده است.

رسالت قانون آیین دادرسی کیفری؛ صیانت از جامعه و حفظ حقوق و آزادی های آحاد جامعه با تضمین عدالت است، رسالتی بس دشوار و در عین حال تاثیر گذار که آن را از نقش، اهمیت و جایگاه برجسته ای برخوردار نموده است. به خصوص دانشجویان حقوق کیفری باید توجه داشته باشند که؛ یک قاضی موفق، قاضی ای است که به «قانون آیین دادرسی کیفری» اشراف و تسلط کامل داشته باشد.

«درسنامه آیین دادرسی کیفری» حاضر، برای استفاده دانشجویان به رشته تحریر در آمده است و لذا مباحث و موضوعات مطرح شده در آن، متناسب با گروه های مخاطب و با لحاظ سرفصل های درسی دانشگاه ارائه شده است. امیدوارم توانسته باشم رضایت مخاطبان ارجمند را جلب نموده باشم. در عین حال بسیار خوشحال و متشکر خواهم شد اگر خوانندگان فرهیخته نظرات و انتقادات اصلاحی خود را برای نگارنده ارسال فرمایند تا در چاپ های آینده اعمال گردد.

[۱] آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری، ص۷۷.

وزن 380 گرم
ابعاد 23.5 × 17 × 1.5 سانتیمتر
نویسنده

دکتر محمد اسعدی

ناشر

حکمت گستر

شابک

978-622-94395-1-7

قطع

وزیری

نوع جلد

شومیز

تعداد صفحه

245

0
    سبد خرید
    سبد خرید شما خالی استبرگشت به فروشگاه