مجموعه مقالات فقهی اثر دکتر محمد اسعدی انتشارات حکمت گستر
تومان 50,000
فهرست مطالب
مقدمه. ۱
حقوق اساسی در اندیشه فقیهان مقاصدی… ۳
چکیده. ۳
مقدمه. ۵
مفاهیم.. ۷
فقیهان مقاصدی و حقوق اساسی.. ۹
یک. فقیهان مقاصدی و ارزش‌های بنیادین اسلام. ۱۱
الف) اصول اساسی: ۱۲
دو. فقیهان مقاصدی و منشأ حقوق انسان: ۱۵
ب) حقوق فطری انسان: ۱۶
- فقیهان مقاصدی و حق حیات و زندگی: ۱۷
- فقیهان مقاصدی و حق آزادی… ۱۹
- گونه های آزادی در اندیشه دینی: ۲۴
- فقیهان مقاصدی و حق مالکیت: ۳۱
- فقیهان مقاصدی و حق امنیت: ۳۳
نتیجه و جمعبندی: ۳۵
منابع.. ۳۷
الف) منابع فارسی.. ۳۷
ب) منابع عربی.. ۳۷
ظواهر قرآن و نقش آن در اختلاف فتاوای فقیهان.. ۴۳
چکیده. ۴۳
طرح مسأله. ۴۵
ظواهر قرآن.. ۴۶
باورمندان به حجیت ظواهر قرآن.. ۴۷
یک….. ۴۷
دو. ۴۹
سه. ۵۰
چهار. ۵۰
پنج… ۵۱
شش…. ۵۳
مخالفان حجیت ظواهر. ۵۴
یک….. ۵۴
دو. ۵۶
چهار. ۵۸
پنج… ۵۹
شش…. ۶۰
ثمره انکار حجیت ظواهر کتاب و وفاداری به آن.. ۶۱
نتیجه گیری… ۶۳
منابع: ۶۵
جایگاه قاعده «نفی سبیل» در روابط بین الملل.. ۶۷
چکیده. ۶۷
مفهوم قاعده نفی سبیل کفّار بر مسلمانان.. ۶۹
قاعده نفی سبیل و اصل نفی سلطه در حقوق بین الملل.. ۷۱
- عرصه اقتصادی… ۷۳
۲.عرصه سیاسی: ۷۳
- عرصه فرهنگی: ۷۴
۴.عرصه عقیدتی: ۷۴
مستندات قاعده نفی سبیل.. ۷۵
یک. آیه شریفه “لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا” (سوره نساء، آیه۱۴۱). ۷۵
دو. حدیث اعتلاء. ۷۷
سه. اجماع.. ۸۲
چهار. عقل نیز از سه راه قاعده نفی سبیل را تایید می‌کند: ۸۲
برخی از موارد تطبیق قاعده. ۸۵
منابع.. ۹۱
نظریه مصلحت وجایگاه آن در فقه مذاهب اسلامی.. ۹۷
چکیده. ۹۷
مصلحت از نگاه لغت…. ۹۹
ماهیت فقهی مصلحت…. ۹۹
یکم، مصالح حقیقی و اقناعی.. ۱۰۰
مراحل تکوین نظریه مصلحت. ۱۰۱
الف. مصلحت در فقه اهل سنت…. ۱۰۱
دلیل حجیت استصلاح.. ۱۰۴
نتیجه گیری… ۱۰۶
منابع.. ۱۰۸
بررسی اجمالی جایگاه فقه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش ها و راه حل ها ۱۰۹
چکیده. ۱۰۹
مقدمه. ۱۱۱
الف) فقه: ۱۱۲
ویژگی های فقه. ۱۱۳
ج) شریعت: ۱۱۵
د) نسبت فقه و شریعت: ۱۱۶
د)حقوق: ۱۱۷
رابطه قواعد حقوقی با قواعد دینی.. ۱۱۷
مفهوم قانون.. ۱۱۹
ویژگی های قانون.. ۱۱۹
الف) ویژگی های ذاتی: ۱۱۹
ب) ویژگی های عرضی: ۱۲۰
نسبت قانون و حقوق.. ۱۲۱
مفهوم قانونگذاری… ۱۲۲
فقه و قانونگذاری… ۱۲۲
نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران.. ۱۲۴
آیا فقه توانسته است انتظارات قانون گذاران را برآورده نماید؟. ۱۲۷
پیشنهاداتی برای کارآمدی فقه. ۱۲۸
نتیجه گیری… ۱۲۹
منابع: ۱۳۰
جایگاه عمل اهل مدینه و تاثیر آن بر مذهب مالکی از نگاه فقیهان مالکی.. ۱۳۱
چکیده. ۱۳۱
جایگاه عمل اهل مدینه و تاثیر آن بر مذهب مالکی.. ۱۳۳
منابع فقه در این دوره. ۱۳۵
فقه در مدینه ی عهد تابعین.. ۱۳۸
فقهای مشهور عهد تابعین.. ۱۳۸
گروه دوم فقهای تابعین مدینه. ۱۳۹
فقه در مدینه ی عهد اتباع تابعین.. ۱۳۹
مشاهیر فقهای این دوره. ۱۴۰
رهبری امام مالک بر مدرسه حدیث مدینه بعد از تابعین.. ۱۴۰
جایگاه عمل اهل مدینه از نگاه مالک….. ۱۴۱
نتیجه گیری… ۱۴۳
منابع.. ۱۴۴
بررسی اجمالی فقه النوازل.. ۱۴۷
چکیده. ۱۴۷
مقدمه. ۱۴۹
فقه النوازل از نگاه لغت و اصطلاح.. ۱۵۰
الفاظ و مصطلحات مشابه فقه النوازل: ۱۵۰
عناوینی که بر علم نوازل اطلاق می‌شود: ۱۵۱
انواع نوازل به اعتبار ابواب فقه: ۱۵۱
علل بروز مسائل مستحدثه. ۱۵۱
۱- تغییرمکان.. ۱۵۱
۲- تغییر زمان.. ۱۵۲
۳- تغییر حال و شرایط حاکم بر فرد یا جامعه. ۱۵۳
۴-تغییر عرف…. ۱۵۴
۵- تغییر معلومات… ۱۵۵
۶-تغییر نیازهای مردم. ۱۵۶
۷-افزایش توانایی و رشد امکانات مردم. ۱۵۷
۸-عمومی شدن یک موضوع.. ۱۵۷
۹-تغییر اوضاع اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی.. ۱۵۸
منابع.. ۱۵۹
مطالعه تطبیقی قاعده سد ذرایع در مذاهب چهارگانه اهل سنت… ۱۶۱
چکیده. ۱۶۱
مقدمه. ۱۶۳
مفهوم ذریعه. ۱۶۴
عناصر سدّ ذرایع و فتح ذرایع.. ۱۶۴
نمونه های تطبیقی در دوران معاصر. ۱۶۵
یک)انهدام مجسمه های بودا در افغانستان.. ۱۶۵
دو) محدود کردن حج گزاران.. ۱۶۶
سه)تلقیح مصنوعی.. ۱۶۶
چهار) تشکیل بانک های شیر. ۱۶۸
پنج) پیوند اعضا ۱۷۰
جنبه های فقهی و شرعی اهدای عضو. ۱۷۰
نتیجه گیری… ۱۷۵
منابع.. ۱۷۷
مقدمه
تحقیق و پژوهش در مسایل و موضوعات مختلف علمى به صورت مقایسهاى، از جمله روش هایی است که همواره مورد توجه اندیشمندان بوده و دستاوردهای ارزشمند و گران بهایی را به همراه داشته است. مطالعه و بررسى فقه به شیوه تطبیقى و مقارن و شناخت و بررسی آراء و نظرات بزرگان مذاهب اسلامى، ضرورت امروز امت اسلامی است؛ زیرا با عنایت به شرایط حساس کنونی و نیاز مبرم مسلمانان (فارغ از عنوان های مذهبی) به آرامش و وحدت و همگرایی بیشتر، و نقش فقه در ساماندهی رفتارهاى مسلمانان، تحقیقات فقهی به روش مقارن، همگرایی مسلمانان را در عمل تقویت ، و مصونیت آن ها را در برابر دشمنان مشترک بیشتر، و واکنش آن ها را نسبت به مسایل داخلی و خارجی، هماهنگ تر خواهد نمود.
علاوه بر این، با عنایت به تعریف فقه و وظیفه فقیه، در بررسی کامل آراء و نظرات دیگر فقها ، برای استنباط صحیح احکام شرعی، به نظر می‌رسد چنین تفقه و اجتهادی ، فقط با بکارگیری روش فقهی مقارن و تطبیقی امکان دارد؛ زیرا در این روشِ تحقیقی است که مجتهد، برای رسیدن به استنباط حکم درست شریعت، آراء و ادله دیگر مفتیان و فقیهان را، با دقت و وسواس بررسی می‌کند.
آنچه پیش روی دارید، مجموعه مقالاتی با محوریت موضوعی فقه و اصول فقه مذاهب است، که به روش مقارن و تطبیقی، به رشته تحریر درآمده و اکنون به زیور طبع آراسته می‌شود. بعضی از آن ها پیش از این در مجلات معتبر منتشر شده اند و اکنون نیز به طور یکجا و تجمیع شده تقدیم می‌گردد. امید است صاحب نظران نویسنده را از نظرات ارزشمند و فاخر خود محروم نفرمایند.
